สุขภาพช่องปากไม่ใช่เรื่องของฟันขาวเพียงอย่างเดียว แต่คือกระจกสะท้อนสุขภาพกายและใจที่เปลี่ยนแปลงตามช่วงวัยอย่างมีนัยสำคัญ บ่อยครั้งที่เราพบปัญหาทางทันตกรรมเพราะละเลย หรือเข้าใจผิดว่า “ยังไม่ถึงวัยต้องดูแล” แต่ความจริงคือ ทุกช่วงวัยล้วนมีลักษณะของฟันและเหงือกที่ต้องดูแลต่างกัน
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ “ช่วงวัยไหน ต้องดูแลฟันอะไรบ้าง” อย่างละเอียด พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในการป้องกันปัญหาก่อนลุกลาม รวมถึงแนวทางการเลือกผลิตภัณฑ์และบริการทันตกรรมให้เหมาะกับช่วงอายุ
Table of Content
ฟันเปลี่ยนไปตามวัยอย่างไร?
ฟันของคนเราจะเปลี่ยนไปทั้งในแง่ของรูปร่าง การเรียงตัว ความแข็งแรง และสุขภาพเหงือก ตามวัยที่เติบโตขึ้น เช่น
-
เด็ก: ฟันน้ำนม มีแนวโน้มฟันผุเร็ว
-
วัยรุ่น: ฟันแท้ครบ แต่เริ่มใช้ชีวิตอิสระมากขึ้น
-
วัยทำงาน: ความเครียดสะสม พฤติกรรมเสี่ยงเพิ่ม
-
วัยสูงอายุ: ฟันโยก ฟันหาย เหงือกร่น และกระดูกละลาย
การดูแลฟันจึงไม่สามารถใช้สูตรเดียวกันได้กับทุกช่วงอายุ
วัยเด็ก (0–12 ปี): ปลูกฝังพฤติกรรมดูแลฟันตั้งแต่ต้น
สิ่งที่ควรใส่ใจ:
-
ฟันน้ำนมผุง่ายกว่าฟันแท้
-
เด็กไม่สามารถแปรงฟันได้สะอาดเอง
-
การกลืนยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์มากเกินไปอาจทำให้เกิดฟันตกกระ
คำแนะนำ:
-
ใช้ยาสีฟันสำหรับเด็กที่มีฟลูออไรด์ในปริมาณเหมาะสม
-
แปรงฟันให้เด็กอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
-
งดขวดนมก่อนนอนหรือให้นมตอนนอน
-
ตรวจฟันตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป
บริการที่ควรได้รับ:
-
เคลือบหลุมร่องฟัน
-
เคลือบฟลูออไรด์
-
ตรวจวางแนวการขึ้นของฟันแท้
-
การจัดฟันในเด็กหากจำเป็น
วัยรุ่น (13–19 ปี): ฟันแท้ครบ พฤติกรรมเสี่ยงเริ่มมา
ปัญหาพบบ่อย:
-
ฟันผุจากการบริโภคน้ำอัดลม ชาไข่มุก
-
แปรงฟันไม่สะอาด
-
ฟันซ้อนเก หรือฟันคุดเริ่มขึ้น
-
กลิ่นปากจากสุขอนามัยไม่ดี
คำแนะนำ:
-
ใช้ไหมขัดฟันหรือเครื่องฉีดน้ำ
-
หลีกเลี่ยงการจิบน้ำหวานทั้งวัน
-
พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน
-
พิจารณาจัดฟันหากมีปัญหาเรียงตัว
บริการแนะนำ:
-
ตรวจฟัน + ขูดหินปูน
-
X-ray ฟันคุด
-
ปรึกษาการจัดฟัน
-
เคลือบฟันป้องกันฟันผุ
วัยผู้ใหญ่ตอนต้น (20–35 ปี): ฟันดูดีแต่โรคซ่อนอยู่
ปัญหาที่พบมากขึ้น:
-
ฟันผุระยะลึก (เพราะไม่รู้ตัว)
-
โรคเหงือกระยะแรก
-
ฟันสึกจากกัดฟันตอนนอน
-
ฟันเหลืองจากกาแฟ ชา หรือบุหรี่
แนวทางดูแล:
-
ตรวจสุขภาพช่องปากปีละ 1–2 ครั้ง
-
ขูดหินปูนทุก 6 เดือน
-
ใช้น้ำยาบ้วนปากสูตรอ่อนโยน
-
หากใช้ฟอกสีฟัน ให้เลือกวิธีที่ปลอดภัย
บริการที่ควรได้รับ:
-
ตรวจสุขภาพเหงือก
-
ฟอกสีฟันแบบมืออาชีพ
-
Night guard สำหรับคนที่นอนกัดฟัน
-
ตรวจเช็คแนวเหงือกร่น ฟันโยกเบื้องต้น
วัยทำงาน (36–50 ปี): ระวังเหงือกอักเสบ ฟันสึก ฟันโยก
สิ่งที่เริ่มเปลี่ยน:
-
เหงือกเริ่มร่น ฟันอาจยาวขึ้น
-
ฟันอาจโยกหากมีโรคปริทันต์
-
ปริมาณน้ำลายในปากอาจลดลงจากความเครียด
คำแนะนำ:
-
ใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม
-
หลีกเลี่ยงการใช้แรงขณะแปรงฟัน
-
ตรวจวัดความลึกของร่องเหงือก
-
ปรึกษาเรื่องการเสริมแร่ผิวฟัน
บริการแนะนำ:
-
ขูดหินปูน + เกลารากฟัน
-
ปรึกษารากฟันเทียมหากฟันเริ่มหลุด
-
เคลือบผิวฟันด้วยวัสดุป้องกัน
-
ตรวจการสบฟันผิดปกติ
วัยสูงอายุ (50 ปีขึ้นไป): ฟันหลุด เหงือกร่น และการฟื้นฟู
ปัญหาสะสม:
-
ฟันหลุด ฟันโยกจากโรคเหงือก
-
ใส่ฟันปลอมที่ไม่พอดี
-
กระดูกขากรรไกรละลาย
-
ความสามารถในการเคี้ยวลดลง
แนวทางดูแล:
-
พบทันตแพทย์เฉพาะทางปริทันต์
-
ใช้ยาสีฟันที่ช่วยลดอาการเสียวฟัน
-
ดูแลแผลในปากจากฟันปลอม
-
ปรึกษาทำรากฟันเทียมหรือสะพานฟัน
บริการแนะนำ:
-
รากฟันเทียม
-
ฟันปลอมแบบติดแน่น
-
ตรวจการสบฟันอย่างละเอียด
-
ดูแลช่องปากร่วมกับโรคเบาหวาน/ความดัน
บริการทันตกรรมแนะนำในแต่ละช่วงวัย
| ช่วงวัย | บริการเด่น |
|---|---|
| เด็ก | เคลือบฟลูออไรด์, เคลือบหลุมร่องฟัน |
| วัยรุ่น | จัดฟัน, ขูดหินปูน, ปรับสุขนิสัย |
| ผู้ใหญ่ต้น | ฟอกสีฟัน, ตรวจโรคเหงือก, Night guard |
| ทำงาน | รักษารากฟัน, รากเทียม, เกลารากฟัน |
| สูงวัย | ฟันปลอม, รากฟันเทียม, ตรวจสุขภาพร่วมโรค |
ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากที่เหมาะกับแต่ละวัย
-
เด็ก: ยาสีฟันเด็กสูตรอ่อนโยน / แปรงด้ามเล็ก
-
วัยรุ่น: ยาสีฟันลดสิวปาก, น้ำยาบ้วนปากไร้แอลกอฮอล์
-
ผู้ใหญ่: ไหมขัดฟัน / ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์สูง
-
ทำงาน: ยาสีฟันลดเสียวฟัน / เจลเสริมแร่ธาตุ
-
สูงวัย: แปรงไฟฟ้า / น้ำยาลดกลิ่นปากในผู้ใส่ฟันปลอม
สรุป: ฟันดีไม่มีวันแก่ ถ้าดูแลให้เหมาะกับช่วงชีวิต
“ช่วงวัยไหน ต้องดูแลฟันอะไรบ้าง” ไม่ใช่คำถามสำหรับแค่คนมีปัญหา แต่คือแนวคิดที่ช่วยป้องกันโรคในอนาคตได้ดีกว่า แค่เริ่มใส่ใจตามช่วงอายุของตนเอง เลือกบริการและผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสม คุณจะพบว่าการมีฟันแข็งแรง รอยยิ้มมั่นใจ และช่องปากที่สะอาดสดชื่นนั้น “ไม่จำกัดวัย” เลยแม้แต่น้อย
สอบถามเพิ่มเติมและตรวจสุขภาพฟัน
โทรศัพท์ 02-0665455 , 092-5187829
Line id: @bpdc หรือ bpdc.dental
https://bpdcdental.com/
ที่อยู่ : คลินิกทันตกรรม BPDC ถนนกิ่งแก้ว บางพลี สมุทรปราการ (มีที่จอดรถใต้ตึก)
#ทันตกรรม #ตรวจสุขภาพฟัน #คลินิกทันตกรรม