ช่วงวัยไหน ต้องดูแลฟันอะไรบ้าง

สุขภาพช่องปากไม่ใช่เรื่องของฟันขาวเพียงอย่างเดียว แต่คือกระจกสะท้อนสุขภาพกายและใจที่เปลี่ยนแปลงตามช่วงวัยอย่างมีนัยสำคัญ บ่อยครั้งที่เราพบปัญหาทางทันตกรรมเพราะละเลย หรือเข้าใจผิดว่า “ยังไม่ถึงวัยต้องดูแล” แต่ความจริงคือ ทุกช่วงวัยล้วนมีลักษณะของฟันและเหงือกที่ต้องดูแลต่างกัน

บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ “ช่วงวัยไหน ต้องดูแลฟันอะไรบ้าง” อย่างละเอียด พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในการป้องกันปัญหาก่อนลุกลาม รวมถึงแนวทางการเลือกผลิตภัณฑ์และบริการทันตกรรมให้เหมาะกับช่วงอายุ

Table of Content

• ฟันเปลี่ยนไปตามวัยอย่างไร?

• วัยเด็ก (0–12 ปี): ปลูกฝังพฤติกรรมดูแลฟันตั้งแต่ต้น

• วัยรุ่น (13–19 ปี): ฟันแท้ครบ พฤติกรรมเสี่ยงเริ่มมา

• วัยผู้ใหญ่ตอนต้น (20–35 ปี): ฟันดูดีแต่โรคซ่อนอยู่

• วัยทำงาน (36–50 ปี): ระวังเหงือกอักเสบ ฟันสึก ฟันโยก

• วัยสูงอายุ (50 ปีขึ้นไป): ฟันหลุด เหงือกร่น และการฟื้นฟู

• บริการทันตกรรมแนะนำในแต่ละช่วงวัย

• ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากที่เหมาะกับแต่ละวัย

• สรุป: ฟันดีไม่มีวันแก่ ถ้าดูแลให้เหมาะกับช่วงชีวิต

ฟันเปลี่ยนไปตามวัยอย่างไร?

ฟันของคนเราจะเปลี่ยนไปทั้งในแง่ของรูปร่าง การเรียงตัว ความแข็งแรง และสุขภาพเหงือก ตามวัยที่เติบโตขึ้น เช่น

• เด็ก: ฟันน้ำนม มีแนวโน้มฟันผุเร็ว

• วัยรุ่น: ฟันแท้ครบ แต่เริ่มใช้ชีวิตอิสระมากขึ้น

• วัยทำงาน: ความเครียดสะสม พฤติกรรมเสี่ยงเพิ่ม

• วัยสูงอายุ: ฟันโยก ฟันหาย เหงือกร่น และกระดูกละลาย

การดูแลฟันจึงไม่สามารถใช้สูตรเดียวกันได้กับทุกช่วงอายุ

วัยเด็ก (0–12 ปี): ปลูกฝังพฤติกรรมดูแลฟันตั้งแต่ต้น

สิ่งที่ควรใส่ใจ:

• ฟันน้ำนมผุง่ายกว่าฟันแท้

• เด็กไม่สามารถแปรงฟันได้สะอาดเอง

• การกลืนยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์มากเกินไปอาจทำให้เกิดฟันตกกระ

คำแนะนำ:

• ใช้ยาสีฟันสำหรับเด็กที่มีฟลูออไรด์ในปริมาณเหมาะสม

• แปรงฟันให้เด็กอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง

• งดขวดนมก่อนนอนหรือให้นมตอนนอน

• ตรวจฟันตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป

บริการที่ควรได้รับ:

• เคลือบหลุมร่องฟัน

• เคลือบฟลูออไรด์

• ตรวจวางแนวการขึ้นของฟันแท้

• การจัดฟันในเด็กหากจำเป็น

วัยรุ่น (13–19 ปี): ฟันแท้ครบ พฤติกรรมเสี่ยงเริ่มมา

ปัญหาพบบ่อย:

• ฟันผุจากการบริโภคน้ำอัดลม ชาไข่มุก

• แปรงฟันไม่สะอาด

• ฟันซ้อนเก หรือฟันคุดเริ่มขึ้น

• กลิ่นปากจากสุขอนามัยไม่ดี

คำแนะนำ:

• ใช้ไหมขัดฟันหรือเครื่องฉีดน้ำ

• หลีกเลี่ยงการจิบน้ำหวานทั้งวัน

• พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน

• พิจารณาจัดฟันหากมีปัญหาเรียงตัว

บริการแนะนำ:

• ตรวจฟัน + ขูดหินปูน

• X-ray ฟันคุด

• ปรึกษาการจัดฟัน

• เคลือบฟันป้องกันฟันผุ

วัยผู้ใหญ่ตอนต้น (20–35 ปี): ฟันดูดีแต่โรคซ่อนอยู่

ปัญหาที่พบมากขึ้น:

• ฟันผุระยะลึก (เพราะไม่รู้ตัว)

• โรคเหงือกระยะแรก

• ฟันสึกจากกัดฟันตอนนอน

• ฟันเหลืองจากกาแฟ ชา หรือบุหรี่

แนวทางดูแล:

• ตรวจสุขภาพช่องปากปีละ 1–2 ครั้ง

• ขูดหินปูนทุก 6 เดือน

• ใช้น้ำยาบ้วนปากสูตรอ่อนโยน

• หากใช้ฟอกสีฟัน ให้เลือกวิธีที่ปลอดภัย

บริการที่ควรได้รับ:

• ตรวจสุขภาพเหงือก

• ฟอกสีฟันแบบมืออาชีพ

• Night guard สำหรับคนที่นอนกัดฟัน

• ตรวจเช็คแนวเหงือกร่น ฟันโยกเบื้องต้น

วัยทำงาน (36–50 ปี): ระวังเหงือกอักเสบ ฟันสึก ฟันโยก

สิ่งที่เริ่มเปลี่ยน:

• เหงือกเริ่มร่น ฟันอาจยาวขึ้น

• ฟันอาจโยกหากมีโรคปริทันต์

• ปริมาณน้ำลายในปากอาจลดลงจากความเครียด

คำแนะนำ:

• ใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม

• หลีกเลี่ยงการใช้แรงขณะแปรงฟัน

• ตรวจวัดความลึกของร่องเหงือก

• ปรึกษาเรื่องการเสริมแร่ผิวฟัน

บริการแนะนำ:

• ขูดหินปูน + เกลารากฟัน

• ปรึกษารากฟันเทียมหากฟันเริ่มหลุด

• เคลือบผิวฟันด้วยวัสดุป้องกัน

• ตรวจการสบฟันผิดปกติ

วัยสูงอายุ (50 ปีขึ้นไป): ฟันหลุด เหงือกร่น และการฟื้นฟู

ปัญหาสะสม:

• ฟันหลุด ฟันโยกจากโรคเหงือก

• ใส่ฟันปลอมที่ไม่พอดี

• กระดูกขากรรไกรละลาย

• ความสามารถในการเคี้ยวลดลง

แนวทางดูแล:

• พบทันตแพทย์เฉพาะทางปริทันต์

• ใช้ยาสีฟันที่ช่วยลดอาการเสียวฟัน

• ดูแลแผลในปากจากฟันปลอม

• ปรึกษาทำรากฟันเทียมหรือสะพานฟัน

บริการแนะนำ:

• รากฟันเทียม

• ฟันปลอมแบบติดแน่น

• ตรวจการสบฟันอย่างละเอียด

• ดูแลช่องปากร่วมกับโรคเบาหวาน/ความดัน

บริการทันตกรรมแนะนำในแต่ละช่วงวัย

ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากที่เหมาะกับแต่ละวัย

• เด็ก: ยาสีฟันเด็กสูตรอ่อนโยน / แปรงด้ามเล็ก

• วัยรุ่น: ยาสีฟันลดสิวปาก, น้ำยาบ้วนปากไร้แอลกอฮอล์

• ผู้ใหญ่: ไหมขัดฟัน / ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์สูง

• ทำงาน: ยาสีฟันลดเสียวฟัน / เจลเสริมแร่ธาตุ

• สูงวัย: แปรงไฟฟ้า / น้ำยาลดกลิ่นปากในผู้ใส่ฟันปลอม

สรุป: ฟันดีไม่มีวันแก่ ถ้าดูแลให้เหมาะกับช่วงชีวิต

“ช่วงวัยไหน ต้องดูแลฟันอะไรบ้าง” ไม่ใช่คำถามสำหรับแค่คนมีปัญหา แต่คือแนวคิดที่ช่วยป้องกันโรคในอนาคตได้ดีกว่า แค่เริ่มใส่ใจตามช่วงอายุของตนเอง เลือกบริการและผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสม คุณจะพบว่าการมีฟันแข็งแรง รอยยิ้มมั่นใจ และช่องปากที่สะอาดสดชื่นนั้น “ไม่จำกัดวัย” เลยแม้แต่น้อย

สอบถามเพิ่มเติมและตรวจสุขภาพฟัน
โทรศัพท์ 02-0665455 , 092-5187829
Line id: @bpdc หรือ bpdc.dental
https://bpdcdental.com/
ที่อยู่ : คลินิกทันตกรรม BPDC ถนนกิ่งแก้ว บางพลี สมุทรปราการ (มีที่จอดรถใต้ตึก)

#ทันตกรรม #ตรวจสุขภาพฟัน #คลินิกทันตกรรม