คลายทุกข้อสงสัย พร้อมคำตอบจากทันตแพทย์ตัวจริง
หนึ่งในคำถามยอดฮิตที่ทันตแพทย์มักจะได้ยินจากคนไข้คือ
“หมอคะ ขูดหินปูนบ่อย ๆ จะทำให้ฟันบางจริงไหม?”
คำถามนี้ดูเหมือนเล็กน้อย แต่สะท้อนถึงความกังวลลึก ๆ ของหลายคนที่อยากดูแลช่องปาก แต่ก็กลัวฟันเสียหายเพราะการรักษา
บทความนี้จะพาคุณไขข้อสงสัยเรื่องการขูดหินปูนในทุกแง่มุม ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ พฤติกรรมคนไข้ รวมถึงข้อเท็จจริงที่เข้าใจผิดกันมานาน เพื่อให้คุณตัดสินใจได้อย่างมั่นใจว่า… การขูดหินปูนไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด และอาจเป็นทางรอดของฟันมากกว่าที่คุณรู้
Table of Content
หินปูนคืออะไร? มาจากไหน?
หินปูน (Tartar หรือ Calculus) คือ คราบจุลินทรีย์ (Plaque) ที่สะสมอยู่บนผิวฟันและแข็งตัวจากแร่ธาตุในน้ำลาย หากไม่ได้กำจัดออกโดยการแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟันภายใน 24–48 ชั่วโมง คราบเหล่านี้จะเริ่มแข็งตัวกลายเป็นหินปูนที่ยึดแน่นกับผิวฟัน
ลักษณะของหินปูน:
-
สีขาวขุ่นหรือเหลือง
-
เกาะตามแนวเหงือก
-
มักเกิดในบริเวณฟันหน้าล่างด้านใน และฟันกรามด้านนอก
ทำไมต้องขูดหินปูน? ไม่ขูดได้ไหม?
หินปูนไม่ได้เป็นเพียงสิ่งสกปรก แต่เป็น “ที่พักของแบคทีเรีย” ที่ทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ เช่น:
-
เหงือกอักเสบ
-
กลิ่นปาก
-
ฟันโยก
-
โรคปริทันต์ที่ทำให้กระดูกขากรรไกรละลาย
การแปรงฟันธรรมดาไม่สามารถกำจัดหินปูนได้ ต้องอาศัยเครื่องมือเฉพาะจากทันตแพทย์เท่านั้น
ขูดหินปูน ทำให้ฟันบางจริงเหรอ?
คำตอบสั้น ๆ: ไม่จริง
แต่คำตอบที่ถูกต้องคือ:
การขูดหินปูน “ไม่ทำให้ฟันบาง” หากทำโดยทันตแพทย์ที่ใช้เทคนิคและเครื่องมืออย่างเหมาะสม
สาเหตุที่หลายคนเข้าใจว่าฟันบางหลังขูดมาจาก:
-
รู้สึก “ฟันเล็กลง” เพราะหินปูนที่เกาะอยู่หลุดออก
-
เสียวฟันมากขึ้น ทำให้คิดว่าเคลือบฟันถูกขูดไป
-
เหงือกที่เคยบวม เมื่อยุบลงทำให้เห็นรอยต่อระหว่างฟันกับรากชัดขึ้น
ในความเป็นจริง:
เครื่องมือขูดหินปูน เช่น ultrasonic scaler ออกแบบมาเพื่อ “สั่น” ให้หินปูนแตก ไม่ใช่ขูดผิวฟันโดยตรง
อาการเสียวฟันหลังขูดหินปูนเกิดจากอะไร?
อาการเสียวฟันหลังขูดพบได้บ่อย โดยเฉพาะในคนที่:
-
มีหินปูนสะสมหนามานาน
-
เหงือกร่นจนเผยให้เห็นรากฟัน
-
เคยมีฟันสึกหรือผุ
สาเหตุหลักมาจาก “บริเวณคอฟันที่เคยถูกหินปูนปิดไว้ ถูกเปิดเผยออกมา” ซึ่งมักหายได้เองภายใน 3–5 วัน
หากอาการยังอยู่ต่อเนื่อง ให้ใช้ยาสีฟันลดเสียวฟันและปรึกษาทันตแพทย์
ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการขูดหินปูนที่พบบ่อย
ความเชื่อผิด | ข้อเท็จจริง |
---|---|
ขูดหินปูนทำให้ฟันบาง | จริง ๆ แล้วหินปูนต่างหากที่ทำให้ฟันเสียหาย |
ฟันโยกเพราะขูดหินปูน | ฟันโยกเพราะหินปูนทำลายกระดูกไปแล้วต่างหาก |
ขูดบ่อยฟันจะสึก | ถ้าทำโดยมืออาชีพ ไม่มีทางสึกแน่นอน |
ขูดหินปูนแล้วฟันห่าง | ฟันดูห่างขึ้นเพราะเหงือกที่บวมยุบลง ไม่ใช่ฟันเคลื่อน |
เทคโนโลยีใหม่ในการขูดหินปูน: อ่อนโยนแต่ได้ผล
-
Ultrasonic Scaler: ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงสั่นหินปูนให้แตก
-
Air Polishing: พ่นผงละเอียดทำความสะอาดผิวฟันอย่างอ่อนโยน
-
Laser Scaling: ใช้แสงเลเซอร์กำจัดแบคทีเรียและหินปูนระดับลึก
เทคโนโลยีเหล่านี้ช่วยลดอาการเสียว ลดเวลา และเพิ่มความสบายขณะทำ
ดูแลตัวเองอย่างไรหลังขูดหินปูน
-
หลีกเลี่ยงอาหารแข็งหรือเผ็ดร้อน 1–2 วัน
-
งดสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ชั่วคราว
-
ใช้น้ำยาบ้วนปากสูตรอ่อนโยน ลดการอักเสบ
-
หากเสียวฟัน ใช้ยาสีฟันเฉพาะทาง
-
กลับมาขูดซ้ำตามคำแนะนำของทันตแพทย์
ขูดหินปูนบ่อยแค่ไหนถึงจะดี?
โดยทั่วไป ควรขูดหินปูนทุก 6 เดือน
แต่หากคุณมีปัจจัยเสี่ยง เช่น สูบบุหรี่ ฟันเรียงแน่น เหงือกอ่อนแอ อาจต้องขูดทุก 3–4 เดือน
แนะนำบริการขูดหินปูนโดยทันตแพทย์เฉพาะทาง
ที่ [ชื่อคลินิกของคุณ] เราให้บริการขูดหินปูนโดยใช้เทคโนโลยี Ultrasonic Scaling และ Air Polishing พร้อมการดูแลโดยทีมทันตแพทย์เฉพาะทางด้านปริทันต์
จุดเด่นของเรา:
-
เครื่องมือสะอาด ปลอดเชื้อทุกเคส
-
บริการนัดติดตามผลหลังการขูด
-
แนะนำผลิตภัณฑ์ดูแลเฉพาะบุคคล
-
ให้คำปรึกษาทุกกรณีโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย
สรุป: ฟันบางไม่ใช่เพราะขูดหินปูน แต่เพราะคุณมาช้าเกินไป
หินปูนเป็นภัยเงียบของช่องปาก การปล่อยให้สะสมมากเกินไปต่างหากคือสาเหตุที่ทำให้ ฟันโยก เหงือกถดถอย และกระดูกละลาย จนสุดท้ายคุณอาจต้องสูญเสียฟันโดยไม่จำเป็น
การขูดหินปูนจึงไม่ใช่สิ่งที่ “ควรกลัว”
แต่คือสิ่งที่ “ควรทำ” ก่อนที่จะสายเกินไป
สอบถามเพิ่มเติมและตรวจสุขภาพฟัน
โทรศัพท์ 02-0665455 , 092-5187829
Line id: @bpdc หรือ bpdc.dental
https://bpdcdental.com/
ที่อยู่ : คลินิกทันตกรรม BPDC ถนนกิ่งแก้ว บางพลี สมุทรปราการ (มีที่จอดรถใต้ตึก)
#ทันตกรรม #ตรวจสุขภาพฟัน #คลินิกทันตกรรม
Add a Comment
You must be logged in to post a comment